مدرسه علميه امام حسن مجتبي (ع) تهران

عنوان پایان نامه:تحلیل عفاف و حیای بانوان ایران از دیدگاه آیات و روایات
استاد داور :جناب حجت الاسلام و المسلمين آقاي دكتر روحي
استاد راهنما: سركار خانم لطیفی
محقق:اکرم رضایی آهوانوئی
تابستان 93
چکیده
موضوع حیاء و عفاف در علوم مختلف انسانی، اجتماعی، فرهنگی، سیاسی و … قابل بررسی و پژوهش است در این نوشتار با رویکرد اخلاقی و قرآنی به آن پرداخته شده است. حیا به معنای پارسایی و پاکدامنی، عفت به معنای پرهیز از حرام است. حیا یک امر فطری بوده که خداوند از زمان خلقت در درون انسان نهاده است.
گستره‌ی حیاء و عفاف حیطه‌ی گفتاری، رفتاری، اندیشه‌ای و … انسان را در برگرفته است. نمود حیاء در قلم و بیان نیز شخصیت او را هویدا می‌کند. حیاء علاوه بر رفتار می‌تواند در گفتار و قلم و بیان انسان نیز نمودار گردد. به جهت آشکار شدن ارزش و مقام زن، رشد و سلامت اخلاقی جامعه، امینت و آرامش روحی و روانی فرد و جامعه، … ضروری است که انسان حیاء و عفاف را در زندگی فردی و اجتماعی خود رعایت کند.
هدف از این تحقیق بنیادی بوده و از روش توصیفی-تحلیلی بهره گرفته و جمع‌آوری مطالب به صورت متنی و کتاب‌خانه‌ای بوده و در سه فصل ارائه گشته است: عوامل فردی بی‌حیایی شامل مبانی نظری، اعتقادی، اخلاقی و روانی می‌باشد. انسان به علت ضعف ایمان و اعتقادات دینی، ‌تبعیت از وسوسه‌ی شیطان و هوس‌رانی، جهل و … دچار آسیب بی‌حیایی می‌گردد. و هم‌چنین به خاطر بی‌اعتنایی به کرامت نفسانی، خودفراموشی، فخرفروشی، جلب توجه دیگران و … انسان از عفاف و حیاء غافل می‌شده و به بیراهه‌های سقوط کشیده می‌شود.
عوامل اجتماعی عدم رعایت حیا هم عوامل داخلی مثل کشف حجاب توسط رضاخان، مدگرایی، بی‌غیرتی مردان و … را شامل می‌شود و نیز عوامل خارجی همانند تأثیر موج‌های تبلیغی فمنیسم، تعریف غلط از آزادی، آثار سوء رسانه‌های بدون مرز از دیگر عوامل عدم حاکمیت عفاف در جامعه است. حاصل بی‌حیایی این است که زنان در چشم مردان بی‌ارزش شده، اخلاق و انسانیت در جامعه کمرنگ و استحکام کانون خانواده از بین می‌رود. بنابراین احیاء و تقویت غیرت در مردان، تلاش برای حفظ کانون خانواده، کنترل و جهت‌دهی صحیح و کارشناسانه برنامه‌های رسانه‌ای، امر به معروف و نهی از منکر و…راه‌کارهای مناسبی برای جلوگیری از اشاعه‌ی بی‌پروایی و بی‌تقوایی در جامعه می‌باشد.
کلید واژگان: حیاء، عفاف، بی‌حیایی، آیات، روایات، اجتماع، تبرج