مدرسه علميه امام حسن مجتبي (ع) تهران

عنوان پایان نامه: علل و آثار تکبرو راهکارهاي درمان آن از منظر آيات و روايات
استاد داور : سرکار خانم فرزانه نيکو برش
استاد راهنما: سركار خانم وحيده محمدي
محقق: مرضيه فروغي
پاييز 1390
چکيده
تکبر از مباحث اخلاقی است که در علومی مانند علوم قرآنی، اجتماعی ،سیاسی و…قابل بررسی است که با رویکرد اخلاقی به آن پرداخته شده است . اين بيماري بزرگ ترين آفت زندگي مادي و معنوي انسان است و موجب و عذاب دنيوي و اخروي مي گردد.
. در واقع شخص کم ظرفيت به محض اين که کمال يا امتيازي را در خود مشاهده نمود، تصور مي کند داراي مقام و مرتبه اي است.
در روايات بسياري امام معصوم(عليه السلام) ريشة مفاسد را در روح خود بزرگ بيني دانسته و آن را سبب فساد انسان و از بين رفتن اخلاق فردي و اجتماعي و سقوط انسان ها مي دانند و بسياري از مفاسد اخلاقي چه در حوزة فردي و چه اجتماعي از خصلت شيطاني خود بزرگ بيني سرچشمة
مي گيرد. به خصوص در اين زمان که مستکبران ، ظلم هاي بي شماري را بر مردم مظلوم واردمي کنند. بنابراين هر فرد مسلماني اين مسئوليت را دارد که در حد قدرت و امکانات خود از اين صفت رذيله جلوگيري کرده و تواضع را سرلوحة زندگي خود سازد.
در اين تحقيق شيوة جمع آوري اطلاعات به صورت کتابخانه اي و متني و روند کار به صورت توصيفي و کاربردي مي باشد که در چهار فصل ارائه شده است.
تکبر داراي متعلقاتی است يا در برابر خدا و اوامر الهي يا در برابر بندگان خدا و رهبران الهي مي باشد. و از مهم ترين آثار آن مي توان به عدم حق پذيري، ريا و خودفريبي و عذاب اخروي و تجاوز و فساد و…اشاره کرد.
انسان با غوطه ور شدن در تکبر و خودبيني فطرت پاکش آلوده مي شود که نتيجة آن بروز ناکامي ها است. از اين رو اسلام براي بازگشت انسان به فطرت پاکش عوامل مؤثري را از جهت علمي و عملي براي ترک گناهان ارائه داده است که مهم ترين آن ها عبارتند از: شناخت خود و خدا، تعبد و تسليم در برابر حق تعالي، تواضع، ياد مرگ، دعا و استعانت از خدا و…
کليد واژه: غرور، تکبر، خودبيني، استکبار.