مدرسه علميه امام حسن مجتبي (ع) تهران

بسم الله الرحمن الرحیم

عنوان پایانامه: عصمت انبيااز ديدگاه آيات و روايات

استاد ارزياب: سرکار خانم نيکو برش

استاد راهنما:سرکار خانم  لطيفي

پژوهشگر: فاطمه شاکري

سال 1386

چکيده :

بعثت پيامبران الهي و نزول کتاب هاي آسماني رابطه مستقيمي با جهان بيني قرآن دارد « و ما خلقت الجنِّ وَ الإنس الا ليعبدون ؛ من جن و انس را نيافريدم جز براي اين که عبادتم کنند [و از اين راه تکامل يابند و به من نزديک شوند]»[1]

انبيا به عنوان رهبران  و کتب آسماني به عنوان دستور العمل ها تعيين مي شوند تا همت آن ها بدرقه راه انسان گردد و به سر منزل مقصود برسند و از ظلمات رهايي يابند .

بعثت پيامبران داراي اهداف گوناگوني از قبيل تعليم و تربيت و تهذيب نفس ، اقامه قسط ، اتمام حجت و رفع اختلافات مي باشد . اين سفيران الهي مسئوليت هدايت انسان ، در طرقي که با پاي عقل و مرکب انديشه و به اتکا معلومات خود نمي توانند آن را بپيمايند ، بايد از تقوي در بالاترين سطح برخورداري باشند؛ همان چيزي که ما آن را مقام عصمت مي ناميم . رساله حاضر پيرامون عصمت انبيا از ديدگاه آيات و روايات با استفاده از روش توصيفي و تحليلي پرداخته شده که در پنج فصل ارائه شده است .

عصمت منع كردن و بازداشتن و حفظ كردن است، نيرو يا علمي كه نمي گذارد صاحبش مرتكب خطا و معصيت گردد .

عصمت امري است اختياري و اگر آن را جبري بنگريم ، معصومين را به ماشين خودكاري تبديل مي كند كه نه شايسته الگو شدن براي ديگران اند و نه سزاوار پاداش فراوان .

اديان مختلف از جمله يهود، زرتشت، مسيح و اسلام درباره ي مقام عصمت ، نظرات نزديك به هم داشته و در موارد خيلي جزئي اختلاف نظر دارند .

دلائل عصمت انبيا كه با دو دليل نقلي و عقلي اشاره مي گردد ، در دليل عقلي كه از بزرگان عقايد مي توان متذكر شد ، عبارتند از: عوامل دروني، دليل اعتماد، نقض غرض و عقيم ماندن اهداف بعثت ، اغراء به جهل و تشويق به خطا ممكن نيست ، عدمشايستگي غير معصوم براي دريافت وحي .

عصمت در باب نبوت داراي مراتبي است كه شامل : 1-عصمت در مقام دريافت ، حفظ و ابلاغ وحي ، 2- عصمت از معصيت و گناه. 3– عصمت از خطا و اشتباه . 4– عصمت در اعتقادات .

لازم به تذكر است كه در مورد انبيا ي الهي در بعضي موارد ترك اولي مطرح مي گردد كه در انتهاي بحث به بررسي اجمالي آن پرداخته و توصيه مي گردد كه پژوهشگران گرامي شبهات مربوط به عصمت انبيا را مستقلاً تحقيق نمايند . تا اذهان جوانان از شبهات اين گونه پاكسازي گردد .