عنوان پایان نامه: نقد پلورالیزم نجات بخشی از دیدگاه اسلام
عنوان پایان نامه: نقد پلورالیزم نجات بخشی از دیدگاه اسلام
استاد داور : جناب حجت الاسلام و المسلمين آقاي دكتر روحي
استاد راهنما: سركار خانم نجفی
محقق: محیا بیات
زمستان92
چکیده
پلورالیسم از مباحث کلام جدید می‌باشد که از سرزمین‌های مغرب زمین آغاز شده و به مشرق زمین نیز گسترش پیدا کرده است. پلورالیسم در لغت به معنای تکثر و تعدد است. پلورالیست‌ها در تعیین تئوری خود؛ قرائت‌ها و مبانی مختلفی عرضه داشته‌اند. بعضی از قرائت‌های ارائه شده در این باره عبارت است از: تکثر واقعیت ادیان، تعداد ادیان حق، تکثر مکاتب، شمول گرایی و …
اما تعریف معروف و شایع این است که ادیان حق که انسان را به سوی ساحل هدایت و صراط مستقیم رهنمون می‌سازد، منحصر به یک آئین خاص مانند مسیحیت یا اسلام نمی‌شود بلکه هر یک از ادیان مختلف مستقلا ودر عرض هم دین حق و صراط سعادت به شمار می‌آیند که پیروان آن در حقیقت در صراط مستقیم گام نهاده‌اند.
پلورالیسم نجات بخشی، از جنبه‌های مختلف قابل بحث بوده از جمله: جنبه‌های فلسفی و کلامی، رواشناسی، اجتماعی، فرهنگی، و … در این پژوهش پلورالیسم نجات بخشی از منظر آیات قرآن کریم و تفسیر قرآن مورد مطالعه قرار گرفته و به مساله ی رستگاری پیروان سایر ادیان پرداخته است.
این تحقیق پایانی حاضر، کاربردی و به صورت توصیفی-تحلیلی بوده و جمع‌آوری مطالب آن اسنادی، کتابخانه‌ای تنظیم شده است.
در بحث نجات‌بخشی ادیان دو نگاه وجود دارد: نگاه اول بین حقانیت و نجات‌بخشی ادیان ارتباط مستقیم قائل است. لذا در پی آن است که با اثبات حقانیت تمام ادیان ابراهیمی به نجات بخشی آنان دست یابد.
و در نگاه دوم: بین حقانیت ادیان و نجات‌بخشی آنان ارتباط مستقیمی به نحو ارتباط بین علت تامه‌ی انحصاری و معلول آن قائل است. لذا در عین این که دین حق را دین واحدی می‌داند، به رستگاری پیروان سایر ادیان با شرایط خاصی قائل می‌باشد.
از منظر قرآن کریم نمی‌توان ادیان دیگر را در عرض آئین مقدس اسلام قرار داده و همه‌ی آن‌ها را به یک اندازه حق انگاشت، هرچند ادیان دیگر، خصوصا دین مسیحیت و یهودیت به دلیل منشأ الهی داشتن از حقیقتی برخوردارند، چرا که با ظهور اسلام دین ناب و کامل آسمانی، «صراط مستقیم» به شریعت حضرت محمد (صلی الله علیه و آله) منحصر شده است.
نکته‌ی ظریف و مهم این که لازمه‌ی انحصار صراط مستقیم به اسلام، عذاب و هلاکت پیروان ادیان دیگر نیست؛ بلکه اسلام به نوعی نجات برای پیروان ادیان دیگر را در شرایط ویژه‌ای تحت عناوین 1- مستضعفین، 2- مرجون لامر الله، قائل می‌باشد.
کلید واژه‌ها: پلورالیسم، نجات‌بخشی، قرآن، ادیان الهی
