مدرسه علميه امام حسن مجتبي (ع) تهران

عنوان پایان نامه: قضا و قدر در آیات و روایات

استاد داور: خانم نیکو برش

استاد راهنما: خانم یاوران

محقق: معصومه حیدری

تابستان 1390

چکیده

مسئله سرنوشت و قضا و قدر از غامض ترین مسائل فلسفی است که ذهن آدمی را به خود مشغول ساخته ، اهمیت ویژه ی این مسئله از آن روست که این سوال در ذهن مطرح می شود، آیا انسان می تواند در مسیر زندگی خود با اراده اش تعیین کننده با شد و سرنوشت و سعادت و خوش بختی خود را تامین کند تحت سلطه یک قدرت نامرئی بوده و خواه ناخواه با شد تقدیر محتوم را بپذیرد؟

بنابر این لازم و ضروری است برای پاسخ به این سوالات  به بررسی آیات و روایات در این زمینه بپردازیم. هدف از این تحقیق کاربردی، شیوه ی جمع آوری اطلاعات به صورت متنی و کتاب خانه ای بوده و از روش تحقیق توصیفی -  تحلیلی بهره جسته و در سه فصل ارایه گردیده است.

قضا به معنای حکم کردن و فیصله دادن امری و قدر به معنا ی بیان کردن کمیت چیزی است. تقدیر الهی نه تنها انسان و افعال او ، بلکه همه ی کاینات را شامل می شود . آیات قران کریم و روایات رسیده از معصومین گواه این مطلب است که نه مجبور است نه مختار مطلق ، بلکه اراده ی او جزئی از علت تامه است و وابسته به مشیت الهی است.

اعتقاد به قضا و قدر و آثار ارزشمندی دارد که موثر در زندگی دنیوی و اخروی است. مانند اعتقاد به توحید افعالی ، تدبیرو نظم در امور ، حصول حالت خوف و رجاء، تسلیم در برابر حق و….. هم چنین اعتقاد نادرست ، پیامد های نامطلوب را به همرا ه دارد مانند کفرو شرک ، نفاق، سوء استفاده سیاسی دشمنان اسلام، غضب نسبت به قضا و قدر الهی و …..

کلید واژه: قضا و قدر، قدری، تفویض، بداء، اشاعره، معتزله.