مدرسه علميه امام حسن مجتبي (ع) تهران

عنوان پایان نامه: بررسي ابعاد تقوا از ديدگاه آيات و روايات
استاد داور: سركار خانم نيكو برش
استاد راهنما: سرکار خانم خدابنده لو
محقق: محترم مقتصدي
تابستان 1390
چکيده
موضوع تقوا در علوم مختلفي از جمله : اخلاقي، تفسيري،اجتماعي، روان شناسي و … قابل بررسي است اما در اين اثر تقوا از زاويه تفسيري و اخلاقي بررسي شده است. قرآن کريم چارچوب راهيابي به حقيقت و سعادت مندي را براي انسان به تصوير کشيده است و راه تکامل و رشد او را در مسيري که منطبق با آيات الهي و توأم با رهنمودهاي اهل بيت عصمت باشد بيان نموده است. تقوي يک حالت دروني و ملکه ي اخلاقي است که هر گاه اين ملکه در انسان پيدا شود، قدرتي پيدا مي کند که مي تواند از گناه پرهيز کند. با توجه به نقش تقوا و تزکيه و پالايش روح در رشد و کرامت انساني از يک سو، و پيامدهاي عدم رعايت تقوا و بازماندن از سعادت، از سوي ديگر اين موضوع را انتخاب کردم.
روش تحقيق با هدف بنيادي به صورت توصيفي - تحليلي و جمع آوري اطلاعات کتاب خانه اي و متني است که در چهار فصل تنظيم شده است.
دعوت به تقوا در هر عصري مطرح بوده و هست. هرکدام از انبياء مردم زمان خود را به رعايت تقوا دعوت کرده اند. تقوا منحصر در تقواي عملي نيست، بلکه تقواي فکري و عقلي (نظري) را هم شامل مي شود. خداوند متعال در قرآن کريم عده اي از پيامبران همچون: حضرت ابراهيم خليل( ع ) و اسحاق(ع) و اسماعيل(ع)و …. به عنوان مظاهر تقوا ياد کرده است و از مؤمنان خواسته تا در زندگي خود، آن ها را الگو قرار داده و به آن ها اقتدا نمايند .
تقوا باعث افزايش ظرفيت فکري، روحي و کنترل احساسات و ادراکاتي که بر انسان وارد مي شود،
مي گردد و استعدادهاي پنهاني روح انسان در سايه ي تقوا به ظهور و فعليت مي رسد و نفس ناطقه ي انسان گسترش مي يابد و حيات نويني را براي او به ارمغان مي آورد که فرد قدرت جدا کردن حق و باطل را پيدا مي کند. خودشناسي و درک ارزش هاي انساني، يکي از عوامل مهم و راه رسيدن به تقوا و عبوديت است تفکر مهمترين عامل گرايش به تقوا و عبوديت و بهترين راهنماي انسان به سوي هدايت و کمال است.

کليد واژه ها: تقوا، معرفت، تزکيه، اطاعت، ايمان، رستگاري.