مدرسه علميه امام حسن مجتبي (ع) تهران

عنوان پایان نامه: آسیب شناسی مشارکت اجتماعی زن مسلمان
استاد داور : حجت الاسلام و المسلمين جناب دكتر روحي
استاد راهنما: سركار خانم غلامی
محقق: زهره رحمانی
بهار 92
چکیده
نیمی از افراد جامعه، زنان می باشند که در طول تاریخ گاهاً از حقوق حقه ی خود محروم بوده اند. پیشرفت جوامع صنعتی و توسعه ی علم و تکنولوژی و نیز گسترش موج فمنیستی، تحت عنوان «دفاع از حقوق زنان» پدید آورد. در این جریان مشارکت اجتماعی زنان به عنوان یکی از حقوق اساسی زنان مطرح و به دنبال آن به فعالیت های اقتصادی، اجتماعی، سیاسی و … گرایش پیدا کردند. پس از پیروزی انقلاب اسلامی این تفکرات بر جامعه ی اسلامی ایران نفوذ کرد و شاهد حضور بی حد و مرز زنان در عرصه های مختلف بوده ایم.
حقوق زنان از ابعاد مختلفی قابل بحث بوده از جمله: جنبه های فقهی و حقوقی، روانشناسی، اقتصادی، فرهنگی و …. در این پژوهش جواز حضور زنان را از بعد فقهی و اصولی مورد مطالعه قرار داده و پس از آن پیامدهای ناشی از حضور افراطی و بدون شاخص و ضابطه پرداخته شده است.
این رساله کاربردی و به صورت توصیفی-تحلیلی بوده و جمع آوری مطالب آن اسنادی تنظیم شده است.
مشارکت اجتماعی-سیاسی زنان به طور دقیق در دو الگو تحقق می پذیرد: اول: الگوی غربی و توسعه-گرا، دوم: الگوی دینی بر مبنای اولویت در نقش ها. در الگوی اول مشارکت اجتماعی، جایگزین زندگی خانوادگی می شود زیرا که مشارکت مهم ترین راهبرد برای رشد شخصیت زن تلقی می گردد. این الگو آسیب های گوناگونی ایجاد کرده که جوامع مدرن با آن دست به گریبان هستند.
این آسیب ها عبارتند از: تضعیف نقش های خانگی و تغییر نظام ارزشی درباره ی خانه و اجتماع، کمیت گرایی در فعالیت های اجتماعی زنان، کم اهمیت شدن ازدواج، مادری و پیوندهای زناشویی، سست شدن ضوابط مربوط به روابط مردان و زنان نامحرم و …
با توجه به آسیب های مذکور مشارکت زنان، باید بر اساس الگوی دینی و بر مبنای اولویت در نقش ها باشد اما به علت نبود سیاست گذاری همه جانبه و قوانینی که از این حضور حمایت کند، برخی از آسیب ها در این الگو نیز ملاحظه می شود. تا زمانی که تعریف ما از مشارکت براساس مدل توسعه گرا اخذ شود، زنان ما با آسیب های روانی ناشی از تردید در درستی و نادرستی انتخاب خود درباره ی حیات اجتماعی و زندگی خانوادگی و نیز رها کردن یکی از این دو فضا یا پیامدهای مشارکت توسعه گرا در زندگی عینی خود روبرو خواهند بود.
برای حضور سالم و مفید زنان در جامعه، راه کارهایی از جمله: کنترل و نظارت اجتماعی، زمینه سازی برای استفاده بهینه از اوقات فراغت و فرصت ها، خودشناسی و خداشناسی پیشنهاد می گردد.
کلیدواژه ها: آسیب، مشارکت، زن، حضور، اجتماع