مدرسه علميه امام حسن مجتبي (ع) تهران

عنوان پايان نامه: جايگاه زن از ديدگاه دو انديشة اسلام و فمنيسم

استاد دا ور: خانم نيكو برش

استاد راهنما: خانم سرخی

محقق : معصومه دهقانی

بهار 1388

چكيده

ترديدي نيست كه زنان در طول تاريخ از شأن و موقعيت لازم و كافي برخوردار نبوده و غالباً دچار ستمي مضاعف بوده اند. با افزايش آگاهي بانوان، جامعه زنان در صدد يافتن جايگاه واقعي زنان در جامعه و خانواده و استيفاي حقوق از دست رفتة آنان بر آمده اند.

در اين ميان فرهنگ غرب با تسلط بر بيش تر امكانات و ظرفيت هاي ارتباطي و اطلاعاتي، سعي در تحميل الگوهاي ناقص خويش به ملت هاي جهان دارد، اين در حالي است كه به يقين مي توان گفت اديان الهي، به ويژه دين خاتم، بيش و پيش از همه به احياي شخصيت والاي زنان همت گماشته است. اما متأسفانه اين راه درخشان در پس ابرهاي جهل و خرافه پنهان مانده و جامعة زنان چنان كه بايد از ميوه هاي شيرين ديني بهره مند نگشته است. از اين رو، ضروري است در دوراني كه به «جاهليت مدرن» موسوم گشته است، ضمن پيشگيري از ترويج نسخه هاي غلط غربي، به معرفي دقيق شخصيت زن پرداخته تا كام تشنة حق جويان سيراب گردد و راه راست زندگي تحت لواي اسلام فرا روي جامعة زنان و بلكه جامعة جهاني قرار گيرد. اين كار تحقيقي، از طريق جمع آوري اطلاعات بوده و شيوه تحقيق به روش كتابخانه اي و به صورت توصيفي- تحليلي در چهار فصل ارائه شده است.

جامعة مطلوب زنان در منظر فمينيست ها، جامعه اي است با آرمان تساوي خواهانه. جامعه اي كه در آن، تفاوت نقش ها و كاركردها، جاي خود را به تساوي در همة زمينه ها داده است. جامعه اي كه دستاوردش، زناني هستند كه عشق مادري و همسري را چندان كه بايد تجربه نكرده اند؛ زناني كه اگر تا ديروز، مردان مانع اصلي پيشرفت ايشان بوده اند، امروز خود عامل بي ارزش نمودن خويش(چه به لحاظ هويت انساني و چه به لحاظ هويت جنسيتي) هستند. امّا فرهنگ اسلامي با ظهورش به زنان تولد جديدي بخشيد و قانون تساوي زن و مرد را در ارزش هاي الهي و اجتماعي اعلام كرد.

در كمال يابي براي زنان ميدان وسيعي قائل شد و هيچ محدوديت و پاياني براي آن ترسيم نكرد. اسلام تصويري براي زنان، چون سيماي فاطمة زهرا (سلام الله عليها) ترسيم كرد؛ او يك «اسوه» و يك «شاهد» براي هر زني است كه مي خواهد «شدن خويش» را انتخاب كند. مظهر يك «دختر»در برابر پدر، يك «همسر» در برابر شوهر، يك «مادر» در برابر فرزندان و يك «زن مبارز و مسئول» در برابر زمان و سرنوشت جامعه اش بود. او با حضور در دو جبهة داخلي و خارجي، «چگونه بودن» را به زن پاسخ داد.

بي پرده بايد گفت كه مسأله زنان و الگوي شخصيتي زن يكي از نقاط اختلاف اسلام با غرب جديد به شمار مي آيد، بنابر اين شناخت دقيق مواضع اسلام و نگرش جامع قرآن كريم به جايگاه واقعي زن، پيش شرط هر گونه اقدام فرهنگي است. نوشتار حاضر نيز مقايسه اي است هر چند مختصر پيرامون مسأله زن در دو انديشة اسلام فمينيسم.

كليد واژه : زن، اسلام، فمينيسم، مبانی فکری.